Đã có nhiều giả thuyết đề xuất nguồn gốc của nhóm sắc tộc Tai-Kadai — mà trong đó Thái là một phân nhóm — bao gồm mối quan hệ giữa tập đoàn người Tai với vương quốc Nam Chiếu, nhưng bị bác bỏ và thiếu căn cứ. Các nghiên cứu ngôn ngữ cho thấy[21] rằng nguồn gốc của người Tai nằm quanh tỉnh Quảng Tây, nơi mà người Tráng vẫn chiếm đa số. Cũng có các giả thuyết khác rằng người Tai đã sáng lập nên vương quốc Nam Việt, vương quốc đã cai trị phần lớn phía nam Trung Quốc và phía bắc Việt Nam trong một thế kỷ [cần dẫn nguồn]. Nhà Tần lập nên tỉnh Quảng Đông năm 214 TCN, bắt đầu những làn sóng di cư từ bắc vào nam của người Hán. Với áp lực chính trị và văn hoá từ phía Bắc, một số dân tộc Tai cũng di cư về phía nam[22], nơi họ gặp gỡ được những nền văn hóa Ấn Độ cổ điển. Theo các bằng chứng ngôn ngữ và lịch sử, cuộc di cư về phía tây nam của các dân tộc nói ngôn ngữ Tai diễn ra vào thế kỷ thứ VIII cho đến thế kỷ thứ X.[23]
Bắt đầu từ thế kỷ thứ X trở đi, người Tai từ phía bắc dần dần định cư tại thung lũng sông Chao Phraya, vùng đất thuộc dòng văn hóa Dvaravati, đồng hóa người Môn và người Khmer, ngoài ra cũng giao thiệp với Đế quốc Khmer. Những người Tai đã định cư đến vùng đất thuộc Thái Lan ngày nay theo Phật giáo Thượng tọa Bộ. Do đó, văn hóa của người Thái là sự pha trộn giữa Tai với Ấn, Môn và Khmer.[24]
Những lãnh thổ chủ quyền đầu tiên của người Thái bao gồm vương quốc Sukhothai và Suphan Buri. Vương quốc Lavo, nơi từng là trung tâm của nền văn hóa Khmer tại thung lũng Chao Praya, cũng là nơi tập trung của người Thái. Đôi khi một số lãnh thổ của người Thái cũng chịu dưới sự kiểm soát của Angkor cai trị bởi một số vị quân chủ người Khmer (bao gồm Suryavarman II và Jayavarman VII), tuy nhiên, hầu như những lãnh thổ này hầu như độc lập trên thực tế.
Vương quốc Ayutthaya — được đặt tên theo thành phố Ayodhya của Ấn Độ —, thành bang kiến lập bởi Ramathibodi I, nổi lên như trung tâm của sự phát triển của người Thái năm 1350. Ayutthaya tiếp tục những cuộc chinh phạt về phía đông nhằm vào đế quốc Khmer đã suy yếu thực sự từ sau năm 1431 với sự thất bại của Angkor.
Các dân tộc khác sống dưới sự cai trị của người Thái — mà phần lớn là Môn, Khmer và Lào cũng như những người nhập cư từ Trung Quốc, Ấn Độ hoặc các tín đồ Hồi Giáo — vẫn tiếp tục bị đồng hóa bởi người Thái, nhưng đồng thời họ cũng gây ảnh hưởng và tác động đến văn hóa, triết học, kinh tế và chính trị. Trong một bài viết mang tên Jek pon Lao (เจ้กปนลาว—Hoa lai tạo với Lào) của mình, Sujit Wongthet, người thừa nhận mình là một người Hoa lai Lào (Jek pon Lao), nói rằng người Thái ngày nay thực tế là người Hoa lai Lào.[25][26] Ông nhấn mạnh rằng người Thái không còn là một sắc tộc được xác định rõ ràng mà đã là một sắc tộc bao gồm nhiều sắc tộc và nền văn hóa khác nhau.[25][27] Nhóm lớn nhất và có ảnh hưởng nhất là người Thái gốc Hoa. [cần dẫn nguồn] Cũng trong bài viết khác vị thế của những ngôn ngữ không phải tiếng Thái tại Thái Lan - the positions of non-Thai languages in Thailand (2007) của Theraphan Luangthongkum, một nhà ngôn ngữ học người Thái gốc Hoa, có nói rằng 40% người Thái là hậu duệ của di dân người Hoa từ Trung Quốc.[28]
Cho dù những cuộc chiến lác đác và lẻ tẻ vẫn thường xuyên xảy ra giữa người Thái và Miến Điện và các nước láng giềng khác, chiến tranh giữa Trung Quốc với Miến Điện cùng với sự can thiệp của châu Âu vào các nước Đông Nam Á khác cho phép người Thái phát triển đất nước của họ theo một đường lối độc lập bằng cách giao thương với châu Âu cũng như đóng vai trò lớn chống lại nhau để duy trì sự độc lập. Vương triều Chakri dưới sự cai trị của Rama I luôn luôn khiến cho người Miến Điện không thể xâm lược, trong khi Rama II và Rama III thì lại giúp định hình xã hội Thái bấy giờ, nhưng cũng dẫn đến những thất bại của người Thái khi các đế quốc thực dân châu Âu đương thời luôn lấy những vùng đất và quốc gia láng giềng của Xiêm làm mục tiêu và cản trở người Thái tuyên bố chủ quyền đối với Campuchia, đất nước bị tranh chấp ách thống trị giữa Xiêm, Việt Nam và Miến Điện.
